Na kanwie sporów frankowych wydanych zostało wiele wyroków zarówno na poziomie sądów powszechnych, Sądu Najwyższego oraz Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE).
Dlaczego wyroki dotyczące kredytów frankowych są tak ważne?
To właśnie całokształt tych wyroków wpłynął na ukształtowanie się korzystnej dla frankowiczów linii orzeczniczej. Analiza poszczególnych wyroków w tym miejscu z oczywistych względów nie jest możliwa. Nie jest też zasadnym, aby przywoływać wszystkie wyroki, które miały wpływ na tzw. spory frankowe. Konsumenci – frankowicze powinni wiedzieć, że korzystna dla nich linia orzecznicza jest już na tyle ugruntowana, że pozwala na stwierdzenie, iż w zdecydowanej większości przypadków frankowicz wygra proces z bankiem, który zaoferował mu nieuczciwy kredyt hipoteczny w walucie franka szwajcarskiego.
Wyroki te są ważne przede wszystkim dla pełnomocników, którzy często powołując się na nie – skutecznie reprezentują interesy swoich Klientów. Niezależnie od powyższego warto jest wskazać najnowsze wyroki, które w sposób dość czytelny wyjaśniają istotę problemów frankowych i jeszcze bardziej przyczyniają się do umocnienia aktualnej linii orzeczniczej – tak bardzo korzystnej dla posiadaczy kredytów frankowych.
Wpływ pierwszych wyroków na ukształtowanie się aktualnej linii orzeczniczej
To właśnie pierwsze wyroki miały fundamentalny wpływ na dalszy byt sporów na linii konsumentów (frankowiczów) z bankami. Oczywiście bardzo istotną rolę odegrał tutaj pierwszy w polskiej sprawie wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) w sprawie Dziubak (sygn. akt: C‑260/18).
Jakie są najnowsze (najbardziej aktualne) wyroki dotyczące kredytów frankowych?
Takich wyroków jest bardzo wiele. Na potrzeby niniejszej polemiki posłużymy się przykładem uchwały pełnego składu Izby Cywilnej Sądu Najwyższego z dnia 25 kwietnia 2024 r. (sygn. akt: III CZP 25/22, dotychczas zarejestrowane pod sygn. akt: III CZP 11/21), w którym pełny skład jednoznacznie odpowiedział na kilka ważnych pytań, które okazały się ugruntowaniem dotychczasowych poglądów panujących w przestrzeni szeroko rozumianych sporów frankowych:
- W razie uznania, że postanowienie umowy kredytu indeksowanego lub denominowanego odnoszące się do sposobu określania kursu waluty obcej stanowi niedozwolone postanowienie umowne i nie jest wiążące, w obowiązującym stanie prawnym nie można przyjąć, że miejsce tego postanowienia zajmuje inny sposób określenia kursu waluty obcej wynikający z przepisów prawa lub zwyczajów.
- W razie niemożliwości ustalenia wiążącego strony kursu waluty obcej w umowie kredytu indeksowanego lub denominowanego umowa nie wiąże także w pozostałym zakresie.
- Jeżeli w wykonaniu umowy kredytu, która nie wiąże z powodu niedozwolonego charakteru jej postanowień, bank wypłacił kredytobiorcy całość lub część kwoty kredytu, a kredytobiorca dokonywał spłat kredytu, powstają samodzielne roszczenia o zwrot nienależnego świadczenia na rzecz każdej ze stron.
- Jeżeli umowa kredytu nie wiąże z powodu niedozwolonego charakteru jej postanowień, bieg przedawnienia roszczenia banku o zwrot kwot wypłaconych z tytułu kredytu rozpoczyna się co do zasady od dnia następującego po dniu, w którym kredytobiorca zakwestionował względem banku związanie postanowieniami umowy.
Jeżeli umowa kredytu nie wiąże z powodu niedozwolonego charakteru jej postanowień, nie ma podstawy prawnej do żądania przez którąkolwiek ze stron odsetek lub innego wynagrodzenia z tytułu korzystania z jej środków pieniężnych w okresie od spełnienia nienależnego świadczenia do chwili popadnięcia w opóźnienie co do zwrotu tego świadczenia.
