Abyś mógł zaciągnąć jakikolwiek kredyt, musisz przekonać bank, że będziesz w stanie go spłacić. W oparciu o Twoje dochody, formę zatrudnienia, wydatki, historię w BIK i kilka innych czynników określa on zdolność kredytową. Kiedy okaże się zbyt niska, możliwe jest zabezpieczenie kredytu w postaci poręczenia. Kim jest żyrant, kto może nim zostać i jakie prawa oraz obowiązku mu przysługują? Sprawdźmy!
Kim jest żyrant?
Żyrant, oficjalnie określany poręczycielem, jest osobą zobowiązującą się do spłaty kredytu w sytuacji, gdy nie jest w stanie zrobić tego kredytobiorca – np. z przyczyn osobistych lub zdrowotnych. Stanowi to dodatkowe zabezpieczenie dla banku, które stosowane jest najczęściej w przypadku kredytów na duże kwoty (np. hipotecznych) oraz wtedy, gdy zdolność kredytowa osoby starającej się o finansowanie jest zbyt niska.
Na żyranta spada więc spora odpowiedzialność, w związku z czym nie każdy chce nim zostać. Na szczęście istnieje możliwość wynegocjowania z bankiem maksymalnej kwoty poręczenia, ograniczenia go do określonego okresu albo ograniczenie do spłaty wyłącznie pewnej części zobowiązania.
Kto może zostać żyrantem?
Oczywiście nie każdy. Bank z pewnością nie zaakceptuje na żyranta osoby bezrobotnej, o zbyt niskim dochodzie albo takiej, która ma długi czy negatywną historię kredytową. Aby zostać poręczycielem, trzeba być osobą pełnoletnią i posiadać dobrą zdolność kredytową, na którą składają się:
- odpowiednio wysokie dochody oraz stabilne zatrudnienie (np. na umowę o pracę);
- brak zajęć komorniczych i spłacanych aktualnie pożyczek lub kredytów;
- pozytywna historia kredytowa w BIK (terminowe spłacanie poprzednich zobowiązań).
Warto wiedzieć, że poręczenie wpływa negatywnie na zdolność kredytową żyranta. Wynika to z faktu, że bank traktuje je jako normalne zobowiązanie. Warto więc przed zdecydowaniem się na taki krok dokładnie przemyśleć swoją decyzję. Tym bardziej, że z poręczenia w zdecydowanej większości przypadków nie można się wycofać. W efekcie obowiązek spłaty, w przypadku problemów kredytobiorcy, może spaść w całości na żyranta.
Czy można posiadać kilku żyrantów?
Tak, ale warto w takim wypadku zadbać o odpowiednie zapisy w umowie, które pozwolą na rozłożenie zobowiązań oraz maksymalnej kwoty poręczenia na każdego z żyrantów.
W praktyce posiadanie kilku poręczycieli nie zmniejsza bowiem automatycznie ich odpowiedzialności i bank może np. wymagać spłaty kredytu od jednej osoby.
Jakie są prawa i obowiązki żyranta?
Podstawowym obowiązkiem żyranta jest oczywiście spłacanie kredytu, gdy osoba, która go zaciągnęła, zaniecha tej czynności. Co więcej, musi on przestrzegać wszystkich warunków umowy – łącznie z wysokością każdej raty oraz terminem jej regulowania.
Warto jednak zaznaczyć, że żyrant posiada również kilka praw, które przysługują mu niezależnie od tego, w jakim banku został zaciągnięty kredyt. Mowa tu przede wszystkim o:
- dostępie do informacji dotyczących statusu spłaty kredytu – zarówno w banku, jak i u kredytobiorcy;
- obowiązku kredytobiorcy plegającym na natychmiastowym informowaniu żyranta o problemach związanych ze spłatą zobowiązania;
- możliwości ubiegania się o zwrot spłaconych rat od kredytobiorcy, gdy ten zaprzestał wywiązywania się z tego obowiązku.
Poręczyciel, chcąc zabezpieczyć swoje interesy, może także podpisać z kredytobiorcą dodatkową umowę (bez udziału banku), która będzie dotyczyła np. obowiązku oddania poręczycielowi określonych rzeczy pod zastaw – do czasu spłacenia kredytu.
Czy żyrant może wycofać się z poręczenia?
Tak, ale jest to możliwe tylko wtedy, gdy kredyt będzie spłacany terminowo, a bank zaakceptuje inną formę zabezpieczenia przedstawioną przez kredytobiorcę. Wycofanie się z poręczenia jest możliwe również wtedy, gdy umowa została podpisana wbrew woli żyranta. Są to jednak bardzo rzadkie przypadki.
Pamiętaj! Pomoc żyranta jest opcjonalna. Dlatego zanim zaciągniesz kredyt, sprawdź, czy bank udzieli Ci go bez poręczenia. Dopiero gdy okaże się, że Twoja zdolność kredytowa jest zbyt niska, możesz pomyśleć o dodatkowym zabezpieczeniu.
