Lasy wpisały się trwale w krajobraz polskich wsi oraz ich mieszkańców. Należy powiedzieć, że w chwili obecnej szacuje się, iż około dwudziestu procent lasów to lasy prywatne. Aczkolwiek lasy nie przynoszą w sposób regularny przychodów dla ich właścicieli. W dzisiejszych czasach również jest o wiele łatwiejszym sposobem zasadzić las, niż zająć się jego karczowaniem.
Jeżeli chodzi o kwestię praw właścicieli lasów, to należy powiedzieć, że są one znacznie ograniczone. W związku z tym bardzo często dochodzi do takiej sytuacji, że dany podmiot jest wyłącznie tytularnym właścicielem. Przypadek taki ma miejsce w stosunku do lasów, które znajdują się w przestrzeni ogólnodostępnej.
Czym jest przestrzeń ogólnodostępna?
Przez przestrzeń ogólnodostępną należy rozumieć lokalizację, która pełni funkcję wypoczynkową oraz rekreacyjną dla innych osób. Trzeba pamiętać o tym, że żadna osoba, która jest właścicielem takiego terenu, nie ma do niego bezgranicznego prawa. Chodzi tutaj przede wszystkim o wycinki drzew.
Właściciel lasu musi się w sposób precyzyjny stosować do przepisów polskiego prawa, a w szczególności do ustawy o lasach. Celem takiego działania jest przede wszystkim zachowanie gospodarki leśnej prowadzonej według spójnego planu. Nadleśnictwo w naszym kraju ma się bardzo dobrze. W związku z tym wycinka drzew bez zezwolenia nie jest możliwa. Szczególnie jeżeli jest ona planowana pod inwestycje.
Oczywiście właściciel ma prawo pozyskiwania drzewa ze swojego lasu. Jednakże może on tego dokonać wyłącznie na podstawie określonych z góry reguł. Należy również powiedzieć, iż w materii gospodarką leśną zarządza nikt inny, jak starosta. Natomiast w większości przypadków powierza on to zadanie leśnikom. Leśnicy mają za zadanie chronić lasy przed nieodpowiednim działaniem osób, które mogłyby w jakikolwiek sposób przyczynić się do dewastacji takiego terenu. W związku z tym wycinka drzew w lesie powinna odbywać się wyłącznie w sposób kontrolowany. W niektórych przypadkach również wojsko może wspomagać taką kontrolę.
Czy właściciel lasu ma możliwość zakazania wstępu do niego?
Jeżeli chodzi o to, czy właściciel lasu może zakazać wstępu do niego to trzeba powiedzieć, że ma on taką możliwość. Otóż, aby tego dokonać w sposób odpowiedni, powinien on oznaczyć swój teren specjalnymi tablicami. Przy czym osoby, które są właścicielami lasów, korzystają z tego prawa dość sporadycznie. Warto również pamiętać, że w przypadku, gdy wejdziemy w sposób nieuprawniony na teren lasu, który jest objęty zakazem wstępu, to możemy liczyć się z karą w wysokości 500 złotych. Przy czym kara taka zostaje nałożona w przypadku, gdy mimo upomnienia nie zdecydujemy się opuścić takiego terenu.
Podstawy prawne odnoszące się do wycinki lasu prywatnego
Jednym z najważniejszych aktów prawnych w tym przypadku jest ustawa o lasach. Natomiast trzeba jeszcze powiedzieć, że ustawa z dnia 16 kwietnia 2014 r. o ochronie przyrody pełni tutaj również bardzo ważną rolę.
Czym jest cechowanie odnoszące się do wycinki lasu prywatnego?
Jeżeli mowa o cechowaniu to należy przez to rozumieć swoiste potwierdzenie legalności pozyskania drzewa z lasu. Chodzi przede wszystkim o to, aby na takim pozyskanym drzewie umieścić odpowiednią etykietę w postaci znaku graficznego, jak również kolejnego numeru stosu drewna. Takie drewno w myśl przepisów polskiego prawa zostaje pozyskane w sposób legalne, gdy:
- istnieje uproszczony plan urządzenia lasu, została wydana decyzja starosty,
- a także, gdy dysponujemy odpowiednim zezwoleniem starosty wydanego w przypadku losowym.
Wielka wycinka — zezwolenie na pozyskanie drzewa
Przede wszystkim, aby uzyskać takie zezwolenie, należy uiścić opłatę w wysokości 10 złotych za złożenie wniosku. Wniosek o zezwolenie na pozyskanie drzewa można złożyć zarówno w starostwie powiatowym, jak również w urzędach dzielnicowych. Jeżeli zdecydujemy się na złożenie wniosku w starostwie powiatowym, to musimy pamiętać, że powinno się tego dokonać w starostwie właściwym ze względu na położenie lasu.
Wszystkie dokumenty, które dołączamy do wniosku powinny być albo w formie oryginałów albo kopiami, bądź odpisami. Kopie muszą zostać poświadczone przez notariusza. Termin złożenia wniosku uważa się za zachowany, gdy jest to minimum 14 dni przed planowaną wycinką. Weryfikacja złożonego wniosku odbywa się w sposób szybki. To, jaka jest decyzja, dowiadujemy się zazwyczaj w terminie 7 dni roboczych. Urząd w tym czasie sprawdza zgodność złożonych dokumentów i wydaje stosowne pozwolenie. Przed wydaniem decyzji należy również spodziewać się wizyty starosty. Starosta dokonuje oględzin terenu, na którym ma zostać przeprowadzona wycinka drzew. Taka analiza w dużej mierze przyczynia się do wydanie pozytywnej decyzji urzędu, bądź też do odrzucenia wniosku.
Czy lasy poniżej 10 hektarów również są objęte ograniczeniami?
Jeżeli chodzi o lasy poniżej 10 hektarów, to należy powiedzieć, że one również są objęte ograniczeniami. Prawo takie przewiduje ustawa o lasach oraz dokumenty, które stanowią podstawę gospodarki leśnej. Trzeba także powiedzieć, że las poniżej 10 hektarów również jest uznawany za zwarty kompleks leśny. W związku z tym powinien zawierać uproszczony plan urządzenia lasu.
Czy prawo pierwokupu lasu stanowi dodatkowe ograniczenia?
Prawo pierwokupu lasu od wielu lat wzbudza w naszym kraju dość spore kontrowersje. Prawo takie odnosi się w głównej mierze przede wszystkim do działek oznaczonych, jako las w ewidencji gruntów, bądź też uproszczonym planem urządzenia lasu. I w związku z tym stanowi ono pewne dodatkowe ograniczenia. Prawo pierwokupu nie ma zastosowania w szczególności wtedy, gdy nabycie działki leśnej wynika wprost z dziedziczenia. Inną istotną kwestią jest to, że Skarb Państwa nie ma sposobności wykonania prawa pierwokupu w sytuacji, gdy nabywcą lasu jest małżonek właściciela, ale również powinowaty w linii prostej i linii bocznej.
Jakie zadania wykonują leśnicy w ramach zakresu ochrony lasów?
Leśnicy wykonują zadania z zakresu ochrony lasów takie jak:
- udostępnianie sadzonek drzew,
- organizowanie zadań gospodarczych w lesie,
- wykonywanie inwentaryzacji na obszarach leśnych,
- doradztwo prywatnym właścicielom w kwestii gospodarowania lasem.
Leśnicy udzielają pomocy nie tylko prywatnym właścicielom lasów, ale także gruntów, które są przeznaczone do zalesienia. Osoby pracujące w nadleśnictwie mają dużą wiedzę oraz doświadczenie w tym zakresie. W związku z tym warto zasięgnąć ich opinii. Nadleśnictwo jest jedną z form ochrony przyrody. Trzeba pamiętać, że służba leśna jest to jedyna służba, która ma wysoką wiedzę z zakresu przyrody. A oprócz tego na co dzień wykonuje swoją pracę w terenie. Leśnicy są również w sposobności odnalezienia dużej ilości stanowisk leśnych, które są cenne dla przyrody. Ciekawostką jest też to, że w zachodniej części naszego kraju obszary leśne zarządzane przez straż zbliżają się już do 50 procent ich powierzchni. Jest więc teren o wiele większy niż w pozostałych rejonach Polski.
Co jest największym problemem przy prowadzeniu działań ochronnych na terenie lasów prywatnych?
Największym problemem przy prowadzeniu działań ochronnych na terenie lasów prywatnych jest przede wszystkim zbyt duże rozdrobienie działek leśnych. Także brak odpowiedniego zorganizowania właścicieli takich działek. Otóż trzeba pamiętać, że prowadzenie działań ochronny wyłącznie na terenie lasów państwowych nie jest odpowiednie. Działania takie muszą być podejmowane również na terytorium lasów prywatnych, aby móc w pełni zachować jak najwyższe normy odnoszące się do gospodarki leśnej. Chodzi tutaj między innymi o zapobieganie rozprzestrzenianiu się ognia bądź kradzieży drewna.
Jakie obowiązki są nałożone na właścicieli lasów prywatnych?
Na właścicieli lasów prywatnych nałożonych jest wiele obowiązków. Można do nich zaliczyć takie kwestie jak:
- zakaz zabudowy,
- prowadzenie wyłącznie prawidłowej gospodarki leśnej
- oraz przestrzeganie wszystkich wymogów ochrony środowiska.
Wszystkie obowiązki, które zostały nałożone na właścicieli terenów leśnych, zostały ustanowione ze względu na ważny interes publiczny oraz ze względu na leśny charakter działki. Jeżeli chodzi o kwestię związaną z gospodarowaniem w lasach prywatnych to odbywa się ono za pomocą decyzji starosty, bądź przy pomocy uproszczonego planu zagospodarowania terenu.
Należy też dodać, że w obecnej chwili nadal brakuje konkretnych regulacji prawnych, które określałyby podstawę dochodzenia roszczeń przez właścicieli prywatnych z powodu ograniczenia ich własności ze względu na ważny interes publiczny. Otóż nawet w sytuacji wystąpienia usprawiedliwionej przyczyny ograniczenia prywatnej własności przez Państwo nie zwalnia w żaden sposób od zapewnienia im należnej rekompensaty. Chodzi tutaj przede wszystkim o sytuację, w której wystąpił dominujący interes publiczny powodujący powstanie pewnych ograniczeń.
Jak w odpowiedni sposób przeprowadzić wycinkę drzew w lesie prywatnym?
Osoby, które posiadają doświadczenie w tym zakresie, mogą zająć się wycinką drzew w sposób samodzielny. Natomiast w innej sytuacji warto skorzystać ze wyspecjalizowanej firmy, która świadczy takie usługi. Wtedy nie tylko zaoszczędzimy czas, ale również będziemy mieli pewność, że wszystko odbywa się w sposób bezpieczny.
