Aplikując na dane stanowisko pracy, musimy spełnić szereg wymagań stawianych przez pracodawcę. Na ogół dotyczą one naszego wykształcenia, doświadczenia zawodowego, czy konkretnych umiejętności. Spora część pracodawców wymaga od pracownika także niekaralności. Wynika to z różnych czynników. Czasem dotyczy branży, kiedy indziej jest wymogiem stawianym przez ustawę. Jak udowodnić czystość naszej kartoteki? Będziemy musieli dostarczyć pracodawcy zaświadczenie o niekaralności. Co to za dokument? Czy możemy uzyskać zaświadczenie o niekaralności online? Przekonajmy się!
Co to jest zaświadczenie o niekaralności?
Zaświadczenie o niekaralności, a właściwie informacja z Krajowego Rejestru Karnego, to dokument, który potwierdza, że dana osoba nie widnieje w Krajowym Rejestrze Karnym. Z Krajowego Rejestru Karnego dowiemy się nie tylko, czy dana osoba została skazana prawomocnym wyrokiem sądu. Widnieje tam również informacja o warunkowo umorzonych postępowaniach karnych, czy też prawomocnych wyrokach wydanych przez sądy innych państw.
Ponadto z Krajowego Rejestru Karnego uzyskamy informację na temat:
- nieletnich – o orzeczonych środkach wychowawczych, poprawczych lub wychowawczo leczniczych (np. umieszczonych w schroniskach dla nieletnich);
- osób skazanych na karę aresztu (za wykroczenia);
- osób, za którymi wystawiono list gończy;
- oraz osób tymczasowo aresztowanych.
Kto może uzyskać informację z Krajowego Rejestru Karnego?
Co do zasady możliwość uzyskania informacji z Krajowego Rejestru Karnego ma każda osoba fizyczna, prawna i jednostka publiczna. Nie jest jednak tak, że dowolna osoba czy podmiot może uzyskać informacje na temat każdego.
Osoba fizyczna może bez problemu uzyskać informację na swój temat. Nie musimy podawać powodu, dla którego zwracamy się o wydanie zaświadczenia o niekaralności. Nieco inaczej wygląda sytuacja, gdy informacji o osobie fizycznej chce zasięgnąć inny podmiot. Tylko niektóre z nich, mogą o to wnioskować. Jednym z nich jest pracodawca, w zakresie, w jakim jest to niezbędne do zatrudnienia pracownika lub ustalenia prawa do zajmowania przez niego danego stanowiska. Składając taki wniosek, pracodawca zobowiązany jest do wskazania podstawy prawnej, uprawniającej do jego uzyskania.
Kiedy będzie mi potrzebne? Czy mogę uzyskać zaświadczenie o niekaralności online?
Jak już wspominaliśmy, musimy posiadać zaświadczenie o niekaralności, ubiegając się o zatrudnienie w niektórych branżach i instytucjach. Wyciąg z KRK będziemy musieli dostarczyć, podejmując pracę w instytucji publicznej. W tym przypadku zajmowane stanowisko nie ma znaczenia. Ustawa wymaga bowiem niekaralności od wszystkich pracowników na urzędniczych stanowiskach. Zaświadczenie będzie również niezbędne, jeśli podejmujemy pracę związaną z ochroną osób lub mienia, lub w instytucji finansowej.
Wyciąg z rejestru karnego będzie potrzebny także osobom, ubiegającym się o pracę nauczyciela lub wychowawcy na kolonii. Wolontariusze chcący zostać wychowawcami na obozach lub koloniach są ponadto zwolnieni z opłaty za wydanie zaświadczenia.
Wszystkie wymienione wyżej przykłady dotyczą sytuacji, w których wyciąg z KRK jest wymagany ustawą. Warto jednak pamiętać, że każdy pracodawca może zażądać od nas zaświadczenia o niekaralności, jeżeli tak stanowi wewnętrzny regulamin przedsiębiorstwa.
Jak zdobyć zaświadczenie o niekaralności online?
Wiemy już, w jakich sytuacjach będziemy zmuszeni zdobyć wyciąg z Krajowego Rejestru Karnego. Jak zatem możemy to zrobić? Czy mogę zdobyć zaświadczenie o niekaralności online?
Aby uzyskać informacje z KRK na swój temat, musimy wypełnić i złożyć stosowny wniosek. Możemy to zrobić na trzy sposoby: osobiście, listownie, lub w sposób elektroniczny.
Osobista wizyta w punkcie
Zaświadczenie o niekaralności możemy zdobyć, wypełniając i składając tradycyjny, papierowy wniosek. Aby to zrobić, musimy udać się do punktu informacyjnego Krajowego Rejestru Sądowego. Działają one na ogół przy sądach okręgowych, a w niektórych miastach przy sądach rejonowych. Przykładowo, mieszkańcy Wrocławia i okolic, mogą odwiedzić punkt mieszczący się w sądzie okręgowym we Wrocławiu. Z kolei w Białej Podlaskiej, punkt informacyjny zlokalizowany jest w lokalnym sądzie rejonowym. Wniosek można złożyć również w Biurze Informacyjnym Krajowego Rejestru Karnego w Warszawie. Pełną listę sądów okręgowych i rejonowych, w których możemy zdobyć zaświadczenie, znajdziemy na stronie internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości.
Formularz należy wypełnić czytelnie, drukowanymi literami. Możemy go uzyskać na miejscu lub pobrać wcześniej ze strony internetowej. Do wniosku należy dołączyć dowód wpłaty (o tym, ile kosztuje, zaświadczenie powiemy sobie za chwilę). Opłatę również można uiścić na miejscu lub wcześniej, za pomocą przelewu. Zaświadczenie otrzymamy od ręki, w postaci pieczątki (np. „nie figuruje”) umieszczonej na wniosku. W wyjątkowych sytuacjach na zaświadczenie będziemy musieli poczekać do 7 dni.
Po zaświadczenie w punkcie informacyjnym KRK musimy stawić się osobiście, z dowodem tożsamości. Możliwe jest także uzyskanie informacji przez pełnomocnika. Należy wówczas sporządzić stosowne upoważnienie. W niektórych przypadkach konieczne będzie także uiszczenie opłaty skarbowej za pełnomocnictwo.
Warto podkreślić, że po zaświadczenie o niekaralności, możemy udać się do dowolnego punktu informacyjnego. Nie obowiązuje tutaj rejonizacja. Przykładowo, mieszkaniec Kielc, bez problemu uzyska wyciąg z Krajowego Rejestru Karnego w punkcie informacyjnym mieszczącym się przy sądzie okręgowym we Wrocławiu. I odwrotnie – Wrocławianin może zgłosić się po zaświadczenie do sądu okręgowego w Kielcach.
Droga listowna
Zdobycie zaświadczenia drogą korespondencyjną również wymaga wypełnienia wniosku. Należy go pobrać ze strony internetowej. Następnie należy uiścić stosowną opłatę. Można to zrobić w kasie dowolnego sądu lub przelewem, na konto Ministerstwa Sprawiedliwości. Wypełniony wniosek, wraz z dowodem dokonanej zapłaty wysyłamy na adres dowolnego sądu okręgowego lub rejonowego, w którym mieści się punkt informacyjny KRK lub Biura Informacji Krajowego Rejestru Karnego – ul. Czerniakowska 100, 00-454 Warszawa. Zaświadczenie zostanie nam odesłane w terminie 7 dni od otrzymania wniosku przez punkt.
Zamów elektronicznie!
Od 2014 roku istnieje możliwość uzyskania zaświadczenia o niekaralności online. Niezbędne jest do tego posiadanie profilu zaufanego lub podpisu kwalifikowanego.
Proces uzyskania wyciągu z KRK drogą elektroniczną, musimy rozpocząć od rejestracji na portalu Krajowego Rejestru Karnego. Po zarejestrowaniu i potwierdzeniu konta profilem zaufanym możemy przejść do złożenia wniosku. Należy podać wszystkie niezbędne informacje, a następnie dokonać opłaty. Jest to możliwe jedynie za pośrednictwem kanałów dostępnych w systemie. Zaświadczenia na ogół wysyłane są tego samego dnia. W szczególnych przypadkach może to potrwać do 7 dni roboczych. Zaświadczenie znajdziemy na swoim koncie w portalu. Co ważne, będzie ono w formacie, którego nie możemy wydrukować. Warto zatem upewnić się, że pracodawcy wystarczy taka forma zaświadczenia.
Ile zapłacisz?
Koszt uzyskania zaświadczenia o niekaralności różni się, w zależności od metody jego uzyskania. Za tradycyjne, papierowe zaświadczenie, uzyskane osobiście lub korespondencyjnie, zapłacimy 30 zł. Opłatę tę możemy uiścić w kasie sądu (gotówką lub za pomocą znaków opłaty sądowej) lub przelewem na rachunek Ministerstwa Sprawiedliwości. Z kolei zaświadczenie zamówione za pośrednictwem systemu e-KRK to koszt w wysokości 20 zł. W tym przypadku jedyną opcją płatności są systemy udostępnione przez portal.
Pamiętajmy także o tym, że jeżeli załatwiamy sprawę przez pełnomocnika, konieczne będzie wniesienie opłaty skarbowej. Wynosi ona 17 zł. Z opłaty zwolnione są pełnomocnictwa dla małżonka, rodzica, dziecka, dziadków, wnuków i rodzeństwa. W przeciwieństwie do opłaty za zaświadczenie, opłatę skarbową wnosimy na konto urzędu miasta lub gminy, właściwego dla miejsca działania punktu informacyjnego, w którym wnioskujemy o wyciągu z Krajowego Rejestru Karnego.
