Urlop wypoczynkowy, to ustawowe dni wolne od pracy, które osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę, ma prawo wykorzystać zgodnie ze swoimi upodobaniami. To z reguły czas na regeneracje i odpoczynek. Urlop wypoczynkowy jest jednym z wielu urlopów, które przysługują osobom zatrudnionym. Jednak istnieją pewne zasady dotyczące jego udzielania i terminy, w których należy go wykorzystać. Do kiedy trzeba wykorzystać zaległy urlop? Sprawdźmy!
Czym jest zaległy urlop wypoczynkowy? Do kiedy trzeba wykorzystać zaległy urlop?
W każdym roku kalendarzowym pracownik otrzymuje pewną pulę dni wolnych od pracy, do indywidualnego wykorzystania. Ich ilość uzależniona jest od kilku czynników Jeżeli nie zdąży ich wykorzystać, urlop przechodzi na kolejny rok i jest uznawany za zaległy.
Ile dni urlopy wypoczynkowego przysługuje pracownikowi? Do kiedy trzeba wykorzystać zaległy urlop?
Wymiar urlopu wypoczynkowe uzależniony jest przede wszystkim od stażu pracy i wygląda następująco;
- Pracownicy ze stażem pracy krótszym niż 10 lat otrzymują do wykorzystania 20 dni urlopy wypoczynkowego,
- osoby zatrudnione więcej niż 10 lat, mogą wykorzystać urlop wypoczynkowy przysługujący im w wysokości 26 dni.
Lata pracy liczy się uwzględniając wszystkie poprzednie zatrudnienia. Zmieniając pracodawcę, nasz staż pracy nie zmniejsza się, zatem i ilości dni urlopu wypoczynkowego może się jedynie zwiększyć, ale nigdy nie przepada.
Czy nauka wlicza się do stażu pracy?
Staż pracy, to lata w których byliśmy czynni zawodowo. Do tych lat wlicza się również czas nauki i tak, osoba która nie ma jeszcze 30 lat, może posiadać do wykorzystania aż 26 dni urlopu wypoczynkowego. Ile lat dodatkowych za naukę zostaje mi doliczanych?
- 3 lata, jeśli jesteś absolwentem zasadniczej szkoły zawodowej,
- 5 lat, jeżeli ukończyłeś szkołę średnią zawodową,
- 4 lata w przypadku absolwentów szkoły średniej ogólnokształcącej,
- 6 lat w przypadku ukończenia szkoły policealnej,
- 8 lat, jeśli jesteś absolwentem szkoły wyższej.
Oprócz tego do stażu pracy doliczyć można okres zasadniczej służby wojskowej, bezpłatnego urlopu udzielanego celem bezpośredniej opieki nad dziećmi oraz maksymalnie 4 lata, jeśli ukończysz studia doktoranckie.
Czy u nowego pracodawcy mogę wykorzystać zaległy urlop wypoczynkowy?
Zmieniając pracodawcę, nie zmienia się wymiar urlopy wypoczynkowego, który nam przysługuje. Oznacza to, że jeśli dotychczas przepracowaliśmy 15 lat u jednego pracy, a następnie zmieniliśmy miejsce zatrudnienia, to dalej możemy korzystać z 26 dni wolnych. Jednak trzeba pamiętać, że jeśli w danym roku nie zdążyliśmy wykorzystać urlopu wychowawczego, a zmieniamy pracodawcę, to dni które pozostały nam do wykorzystania, niestety nie przechodzą razem z nami. Po prostu przepadają.
Nowy urlop będzie zaś naliczany proporcjonalnie do miesięcy zatrudnienia. Dlatego zmieniając pracodawcę warto jest dopilnować wcześniejszego wykorzystania całego przysługującego urlopy wypoczynkowego. Dobrze jest także zorientować się czy, jeśli tego nie zrobimy, przysługuje nam ekwiwalent za niewykorzystane dni.
Czy urlop wypoczynkowy jest płatny?
Przysługujący pracownikom urlop wypoczynkowy jest płatny. Za czas odpoczynku otrzymamy 100% naszej stawki zarobkowej. Dlatego ze względów ekonomicznych, nie warto obawiać się urlopu wypoczynkowego.
Dlaczego niektórzy nie zdążyli wykorzystać urlopu wypoczynkowego w ubiegłym roku? Do kiedy trzeba wykorzystać zaległy urlop?
Urlop wypoczynkowy z reguły planujemy z pewnym wyprzedzeniem. W większości firm, chęć wykorzystania dłuższego urlopu musimy zgłosić już na początku roku kalendarzowego. Zdarza się jednak tak, że nasze plany ulegają zmianie. Ich podłożem może być choćby choroba, która dyskryminuje nasze wcześniejsze założenia. Często też, to sam pracodawca prosi nas o przełożenie terminu urlopy wypoczynkowego. Dotyczy to głównie branż, w których największe natężenie pracy przypada w miesiącach letnich, czyli wtedy gdy większość planuje właśnie wakacje.
Do kiedy mogę wykorzystać zaległy urlop wypoczynkowy?
Jeżeli w danym roku nie udało nam się wykorzystać całego urlopu wypoczynkowego, możemy zaplanować go na następny rok. Należy jednak pamiętać, że teoretycznie czas na jego wykorzystanie mija z ostatnim dniem września. Tak więc, osoby którym pozostał zaległy urlop z 2021 roku, muszą go wykorzystać najpóźniej do dnia 30 września 2022 roku. Warto o tym pamiętać, gdyż jest to nasz przywilej. Świadoma rezygnacja z urlopu wypoczynkowego nie jest niczym korzystnym ze względu na nasze zdrowie, ale i przepisy prawne.
Czy grozi mi coś za nie wykorzystanie zaległego urlopu wypoczynkowego?
Niestety tak. Chociaż bardziej dotyczy to bezpośrednio pracodawcy, który jest odpowiedzialny za dopilnowanie pracownika. W związku z tym, że urlop wypoczynkowy ma na cele regeneracje pracownika, każdy ma obowiązek korzystania z niego. Dotyczy to oczywiście osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę. Jeżeli nie zdecydujemy się na wykorzystanie zaległego urlopu wypoczynkowego, nasz pracodawca może zostać ukarany. Państwowa Inspekcja Pacy ma prawo nałożyć na niego karę finansową w wysokości od 1000 do 30000 zł.
Pracownik nie chce iść na urlop wypoczynkowy- co zrobić?
Jeżeli pracownik posiada zaległe dni urlopu wypoczynkowego i nie zamierza ich wykorzystać, pracodawca może czuć się zakłopotany. W końcu, jeśli nie dopilnuje pracownika, wisi nad nim widmo kary. Jednak nie jest tak, że pracodawca ma związane ręce. W sytuacji, gdy pracownik nie chcę dobrowolnie wykorzystać zaległego urlopy wypoczynkowego, pracodawca ma prawo go do tego zmusić. Przymusowy urlop wypoczynkowy zdarza się rzadko, ale jest furtką dla pracodawców, by nie ponosić konsekwencji za swoich podwładnych.
Co jeśli nie zdążę wykorzystać zaległego urlopu do 30 września?
Teoretycznie zaległy urlop wypoczynkowy możemy wykorzystać wyłącznie do 30 września następnego roku. Jest to jednak teoria. Roszczenia względem pracodawcy ulegają bowiem przedawnieniu dopiero po 3 latach. Wynika z tego, że o zaległe dni wolne możemy ubiegać się nawet po 30 września. Taka sytuacja jest jednak dość kłopotliwa i zarówno pracownicy, jak i pracodawcy starają się do niej nie dopuszczać.
Czy zaległy urlop wypoczynkowy ma pierwszeństwo?
Przepisy prawne nie określają jednoznacznie, czy w pierwszej kolejności powinniśmy wykorzystać zaległy urlop wypoczynkowy, czy ten aktualny. Jednak aby nie dopuścić do jego przedawnienia, powinno się korzystać w pierwszej kolejności z puli dni przysługujących nam za ubiegły rok. W ten sposób pracodawca uniknie konsekwencji związanych z niedopilnowaniem pracownika, a my będziemy mieli czyste sumienie.
Wypoczynek w pigułce – do kiedy trzeba wykorzystać zaległy urlop?
Urlopu przysługuje Ci 20 lub 26 dni. Jeśli nie zdążysz ich wykorzystać w całości, stają się one urlopem zaległym. W nowym roku postaraj się jak najszybciej z nich skorzystać. Czas na spokojne ich wykorzystanie masz do września, ale nie warto tego zostawiać na ostatnią chwilę. W końcu od stycznia do wykorzystania masz nową pulę dni wolnych. Pamiętaj, że pracodawca ma obowiązek poinformować cię, ile dni urlopu wykorzystałeś w danym roku kalendarzowych, a ile ci pozostało. Może także w ramach zaległego urlopu wypoczynkowego wysłać się na urlop przymusowy.
