Rozporządzenie BMR to dokument opracowany przez Parlament Europejski i Radę UE. Określa zasady, według których państwa członkowskie powinny opracowywać wskaźniki referencyjne. Wskaźniki referencyjne to indeksy, które mają wpływ na oprocentowanie kredytów, lokat, kont oszczędnościowych, produktów strukturyzowanych, papierów dłużnych i innych instrumentów finansowych.
Kiedy powstało Rozporządzenie BMR?
Prace nad nowym standardem wyliczania i stosowania wskaźników referencyjnych rozpoczęto po kryzysie finansowym z lat 2008–2009. Celem Komisji Europejskiej było przygotowanie pakietu zaleceń zapewniających maksymalną przejrzystość i wiarygodność wyznaczania wskaźników referencyjnych, a w konsekwencji także ochronę konsumentów i wszystkich uczestników rynku finansowego.
Efektem prac było wydanie Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/1011 z dnia 8 czerwca 2016 r. w sprawie indeksów stosowanych jako wskaźniki referencyjne w instrumentach finansowych i umowach finansowych lub do pomiaru wyników funduszy inwestycyjnych i zmieniające dyrektywy 2008/48/WE i 2014/17/UE oraz rozporządzenie (UE) nr 596/2014, Dz.U. L 171 z 29.6.2016, z późn.zm.
Rozporządzenie BMR obowiązuje od 1 stycznia 2018 r.
Jakie są główne cele Rozporządzenia BMR?
Główne cele Rozporządzenia BMR to podniesieniu standardu wyliczania i stosowania wskaźników referencyjnych w celu zapewnienie maksymalnego bezpieczeństwa uczestnikom rynku finansowego oraz dostosowanie wybranych wskaźników do zmian, jakie nastąpiły w ogólnoświatowej gospodarce.
Rozporządzenie BMR było głównym impulsem do przeprowadzenia reformy wskaźnikowej w krajach Unii Europejskiej. Podobne reformy przeprowadzono również w Wielkiej Brytanii, Szwajcarii i USA. Obserwujemy ogólnoświatowy trend polegający na stosowaniu wskaźników opartych na depozytach jednodniowych, czyli tzw. overnight.
Zarówno rynki finansowe, jak i produkty finansowe podlegają zmianom. Oznacza to, że reforma wskaźników referencyjnych to także naturalny przejaw postępującej ewolucji. Obserwujemy spadek płynności na rynku pożyczek międzybankowych oraz zmianę sposobu finansowania się banków. Oznacza to, że dotychczas stosowane wskaźniki IBOR, choć w pełni zgodne z rozporządzeniami krajowymi i unijnymi, w mniejszym stopniu odpowiadają na potrzeby rynku niż ich nowe odpowiedniki.
Zgodnie z zaleceniami organów Unii Europejskiej, stosowanie wskaźników bazujących na najkrótszych zrealizowanych transakcjach depozytowych i mierzącychpoziom stopy wolnej od ryzyka lub prawie wolnej od ryzyka to kierunek, którym podążają rozwinięte gospodarki, w tym także Polska. Głównym powodem wyboru wskaźników opartych o depozyty jednodniowe jest fakt, że wtym terminie jest dokonywana większa ilość transakcji obejmujących zarówno duże przedsiębiorstwa, jak również banki. W celu wyliczania wskaźników referencyjnych nowe metody wykorzystują zatem szerszy zakres danych niż ten pozyskiwany z rynku międzybankowego.
Co jeszcze znajdziemy w Rozporządzeniu BMR?
Unijne rozporządzenie BMR zawiera również zasady nadzoru nad administratorami, czyli instytucjami, które opracowują i udostępniają wskaźniki referencyjne uczestnikom rynku finansowego. Wskaźniki referencyjne są obliczane przez administratorów na podstawie ściśle określonej metody i pod nadzorem organu publicznego.
Dla przykładu, administratorem wskaźników referencyjnych w Polsce jest spółka GPW Benchmark, która podlega nadzorowi Komisji Nadzoru Finansowego. Zadaniem administratora jest zagwarantowanie uczestnikom rynku finansowego, że dany wskaźnik referencyjny rzetelnie i dokładnie odzwierciedla zmiany na rynku i realia gospodarcze.
Rozporządzenie BMR wprowadziło dodatkowe obowiązki dla banków, m.in. konieczność posiadania planu awaryjnegi na wypadek, gdy obecnie stosowany wskaźnik referencyjny przestanie być publikowany lub nastąpi jego istotna zmiana. Plan ma m.in. zagwarantować ciągłość wykonania umów opartych o wskaźnik referencyjny.
Podsumowanie
Warto podkreślić, że stosowany do tej pory w Polsce wskaźnik WIBOR oraz jego nowy odpowiednik, czyli WIRON, są zgodne z regulacjami unijnymi i spełniają rygory nałożone przez przepisy. Sposób ustalania i przekazywania danych służących określeniu wartości WIBOR podlega ścisłym procedurom i jestjednym z najbardziej kontrolowanych procesów spośród wszystkich funkcjonujących na polskim rynku finansowym.
Chcesz dowiedzieć się więcej o wskaźnikach referencyjnych i reformie wskaźnikowej w Polsce? Sprawdź najważniejsze informacje o wskaźnikach WIBOR i WIRON.
