Poruszanie się po osiedlowych uliczkach stanowi wyzwanie nawet dla doświadczonych kierowców. Ciasne przestrzenie i zaparkowane auta ograniczają widoczność. Obszary te cechują się zwiększonym natężeniem ruchu pieszych, w tym zwłaszcza dzieci. Wszystko to sprawia, że drogi osiedlowe często objęte są szczególnymi przepisami. Najczęściej możemy się spotkać z dwoma rodzajami znaków – strefa ruchu i strefa zamieszkania. Czym charakteryzują się obie strefy i jakie to ma znaczenie dla kierowców? Przekonajmy się!
Spora część uczestników ruchu drogowego nie do końca zdaje sobie sprawę, czym różni się strefa ruchu od strefy zamieszkania. Pojęcia te są często błędnie uznawane za tożsame. Różnica jest jednak istotna, o czym za chwilę. Na początek przyjrzyjmy się strefie ruchu.
Czym jest strefa ruchu?
Pojęcie „strefa ruchu” pojawiło się w polskim prawie drogowym dopiero w 2010 roku. Jest to obszar oznakowany znakiem D-52 na początku i znakiem D-53 na jego końcu. W skład strefy ruchu wchodzi przynajmniej jedna droga prywatna (wewnętrzna). Może to być zarówno zwykła ulica, jak i ścieżka rowerowa, plac, czy też parking.
W tym miejscu wielu z nas zapewne zadaje sobie pytanie…
Czym zatem różni się strefa ruchu od drogi wewnętrznej?
Skoro obszar strefy ruchu to nic innego jak oznakowana znakiem D-52 droga wewnętrzna, to po co właściwie używa się tego oznaczenia?
Wytyczenie strefy ruchu jest sporym ułatwieniem dla zarządców dróg wewnętrznych. W obszarze za znakiem D-52 obowiązują bowiem wszystkie przepisy ustawy prawo o ruchu drogowym. W przypadku zaś drogi wewnętrznej, która nie została objęta strefą ruchu, zasady poruszania się po niej określa właściciel drogi. Wyjątek stanowią ustawione w obrębie drogi znaki i sygnały drogowe, do których należy się bezwzględnie stosować, a także zakaz kierowania pojazdem pod wpływem alkoholu.
Na drodze wewnętrznej można natomiast prowadzić pojazd bez uprawnień, nie zapinać pasów bezpieczeństwa, czy też zostawić auto z włączonym silnikiem na czas dłuższy niż jedną minutę. Na drodze wewnętrznej nie jesteśmy narażeni na mandat, gdyż służby mundurowe (policja, straż miejska) nie mają prawa podejmować tam interwencji.
Zasady obowiązujące w strefie ruchu
Powiedzieliśmy już sobie, że strefa ruchu to droga wewnętrzna, na której obowiązują wszystkie przepisy ustawy prawo o ruchu drogowym. Oznacza to, iż kierowcy wjeżdżający w obszar za znakiem D-52, muszą pamiętać przede wszystkim o tym, że obowiązuje ich ograniczenie prędkości. Jeżeli strefa ruchu znajduje się na obszarze zabudowanym, limit prędkości wynosi 50 km/h.
Jeżeli chodzi o zasady dotyczące pierwszeństwa przejazdu, to w strefie ruchu zazwyczaj nie stosuje się dodatkowego oznakowania. Oznacza to, że obowiązuje reguła „prawej ręki”. Polega ona na konieczności ustąpienia pierwszeństwa pojazdom nadjeżdżającym z prawej strony. Pamiętajmy o tym zwłaszcza na parkingach przy supermarketach i centrach handlowych. Są to bowiem, obok uliczek osiedlowych, najczęstsze obszary, na których wyznaczane są strefy ruchu.
Warto podkreślić, że konieczność przestrzegania przepisów kodeksu drogowego w strefie ruchu powoduje, że policja oraz straż miejska mogą legalnie przeprowadzać kontrole oraz interweniować w przypadku kolizji. Jeżeli zatem złamiemy przepisy, poruszając się po strefie ruchu, musimy liczyć się z konsekwencjami.
Czym jest strefa zamieszkania?
Wiemy już zatem, czym jest strefa ruchu i jakimi prawami się rządzi. Przejdźmy teraz do omówienia strefy zamieszkania. Jest to bowiem obszar, w którym obowiązują zupełnie inne reguły niż w strefie ruchu.
Przede wszystkim strefa zamieszkania nie dotyczy wyłącznie dróg prywatnych. Jest to obszar, który obejmuje drogi publiczne lub inne drogi (w tym również drogi prywatne). Obszar ten wytyczany jest na ogół na drogach osiedlowych. Jego podstawowym zadaniem jest bowiem ochrona pieszych. Wjazd do strefy zamieszkania oznaczony jest znakiem D-40. Wyjazd z kolei oznaczony jest znakiem D-41 (przekreślony znak D-40).
Zasady obowiązujące w strefie zamieszkania
Jak już wspominaliśmy, strefa zamieszkania to obszar, na którym pieszy ma szczególne przywileje. Piesi mają pierwszeństwo przed pojazdami. Nie są też zobowiązani do korzystania z chodnika – mogą poruszać się całą szerokością drogi. Ponadto dzieci do 7 roku życia mogą poruszać się samodzielnie. W obszarze zwykłej drogi wymagają one opieki osoby dorosłej.
Strefa zamieszkania to jednak nie tylko przepisy dotyczące pieszych. Przede wszystkim należy pamiętać, że dopuszczalna prędkość na tym obszarze to jedynie 20 km/h. Ponadto progi zwalniające nie muszą być oznakowane. W trosce o nasz zawieszenie warto zatem zachować szczególną ostrożność i dostosować prędkość do obowiązującego limitu. Nie możemy też pozostawiać samochodu poza miejscami do tego wyznaczonymi.
Warto także pamiętać, że wyjeżdżając ze strefy zamieszkania, włączamy się do ruchu. Naszym obowiązkiem jest zatem ustąpienie pierwszeństwa wszystkim uczestnikom ruchu znajdującym się na drodze. Przepis ten dotyczy zatem nie tylko aut, ale także pieszych czy rowerzystów.
Strefa zamieszkania a strefa ruchu – podstawowe różnice
Scharakteryzowaliśmy już sobie podstawowe zasady obowiązujące w strefie ruchu i w strefie zamieszkania. W ramach podsumowania, w poniższej tabeli przedstawiono podstawowe różnice, dotyczące zasad poruszania obowiązujących w jednym i drugim obszarze.
| Strefa zamieszkania | Strefa ruchu | |
| Rodzaj drogi | Zarówno drogi publiczne, jak i drogi prywatne. | Wyłącznie drogi prywatne. |
| Pierwszeństwo pieszych | Piesi mają pierwszeństwo przed pojazdami. Mogą swobodnie poruszać się całą szerokością drogi. Nie ma obowiązku wyznaczania przejść dla pieszych. | Nie obowiązuje pierwszeństwo pieszych, są oni zobowiązani korzystać z chodnika (jeśli jest). |
| Dzieci do lat 7 | Dzieci do lat 7 na obszarze strefy mogą poruszać się bez opieki osoby dorosłej. | Dzieci do lat 7 mogą poruszać się po drodze wyłącznie pod opieką osoby dorosłej. |
| Progi zwalniające | Progi zwalniające nie muszą być oznakowane. | Progi zwalniające muszą być oznakowane (znak A-11a). |
| Ograniczenie prędkości | Na obszarze strefy zamieszkania obowiązuje ograniczenie prędkości do 20 km/h. | Limit prędkości uzależniony jest od miejsca położenia strefy. Jeżeli jest to teren zabudowany, dopuszczalna prędkość wynosi 50 km/h. |
| Miejsca postoju | Obowiązuje zakaz pozostawiania samochodu poza miejscem do tego wyznaczonym. | Parkowanie zgodnie z zasadami ruchu drogowego. |
| Opuszczanie strefy | Wyjeżdżając ze strefy, włączamy się do ruchu. Należy zatem ustąpić pierwszeństwa wszystkim uczestnikom ruchu drogowego. | Wyjeżdżając ze strefy, włączamy się do ruchu. Należy zatem ustąpić pierwszeństwa wszystkim uczestnikom ruchu drogowego. |
| Pierwszeństwo przejazdu | W strefie zamieszkania znaki i sygnały drogowe występują częściej niż w strefie ruchu. Jeżeli ich nie ma, obowiązuje pierwszeństwo dla pojazdów nadjeżdżających z prawej strony (reguła „prawej ręki”). | W strefie ruchu pierwszeństwo przejazdu na ogół nie jest wytyczone znakami drogowymi bądź sygnalizacją świetlną. W takim przypadku obowiązuje nas reguła „prawej ręki”. |
